Rusya’nın Google’ı olarak bilinen Yandex Ukrayna Savaşı’nın getirdiği ambargolar nedeniyle zor durumda. Uluslararası teknoloji şirketlerin çeşitli kısıtlamalar getirdiği ülkede yabancı çalışma ortakları bulunan işletmeler hizmetlerini sürdürmekte zorlanıyor.
Rusya pazarında %60 pay ile sektörü domine eden Yandex’in birçok yan hizmet uygulaması da bulunuyor.
Yandex Müzik, Yandex Taksi, Yandex Navigator, Yandex Market, Yandex News ve Yoo Money (eski adıyla Yandex Cüzdan) uygulamaları Rusların günlük hayatta sıklıkla kullandığı hizmetlerin başında geliyor.
Şirket özellikle son 5 yılda uluslararası düzeydeki etkinliğini artırarak Rus hükümetine olan bağımlılığını azaltmaya başladı.
Yandex Taxi, 2017’de Uber ile bir ortak girişim kurmuş ve 2020’de Michigan, Ann Arbor’da sürücüsüz arabaları test etmeye başlamıştı. Geçen yıl, altı tekerlekli bir Igloo soğutucusu olan Yandex Rover robotu, Grubhub ile bir ortaklık aracılığıyla Arizona ve Ohio’daki üniversite kampüslerine yiyecek sağlamaya başladı ve 250 Amerikan kampüsüne ulaşmayı planlıyor.
Yandex ayrıca Londra ve Paris’te teslimat hizmetleri başlatmıştı. Aradığımız gün Yandex’in Nasdaq’ta 16 milyar dolarlık bir piyasa değeri vardı ve tüm hisselerinin yaklaşık yüzde 85’i Amerika Birleşik Devletleri’nde işlem görüyordu.
Yandex’in 18.000 çalışanının çoğu hala şirketin Moskova’daki merkezinde bulunuyor. Ama Ceo Arkadi Voloj ailesiyle birlikte İsrail’de yaşıyor. Birkaç yıldır İsrail, özellikle ulaşım sektöründe Yandex’in Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri ve Orta Doğu’daki pazarlara sunmayı amaçladığı yeni ürünler için bir Ar-Ge merkezi olmuştu.
Yandex Ceo’su Voloj şirketi her ne kadar siyasi konulardan uzak tutmaya çalışsa da ipin ucu Rusya’nın Ukrayna’ya saldırması ile işler Yandex için giderek kötüleşmeye başladı.
Savaş başlar başlamaz ABD borsaları açıldığında öğlene kadar Yandex hisselerinin fiyatı yarıdan fazla düştü. İlerleyen günlerde Uber, Yandex Taxi yönetim kurulundaki üç yöneticisinin istifa ettiğini açıkladı ve Litvanya Ulaştırma Bakanı, Google ve Apple’dan Yandex Taksi uygulamasını ülkedeki platformlarından kaldırmasını istedi.
İşgal uzadıkça, Rus ekonomisi Batı yaptırımlarının ağırlığı altında çökmeye başladı. 3 Mart’ta Yandex, 1,25 milyar dolarlık borcu temerrüde düşme riskiyle karşı karşıya olduğu konusunda yatırımcıları uyardı.
Ukrayna işgalinin ilk haftasında şirket savaşla ilgili “bilgi saklamakla” suçlanmıştı.
Forbes, savaşın sadece altı gününde, Yandex’in piyasa değerinin Kasım 2021’deki zirvesi olan 30 milyar dolardan 7 milyar doların altına düştüğünü, Volozh’un ise yakın zamanda 2,6 milyar dolara kadar yükselen servetinin 580 milyon dolara düştüğünü bildirdi.
(Nasdaq, 28 Şubat’tan bu yana Yandex hisselerinin ticaretini durdurdu.)
Batılı ortaklar ise şirketle bağları koparmaya devam ediyor. Grubhub, Yandex ile ortaklığını sonlandırdı. Ann Arbor’daki otonom araştırma operasyonunun geleceği belirsizleşti. DuckDuckGo, gizlilik endişesiyle, şirketle olan ortaklığını durdurdu.
